İstanbul Kurtköy’de bulunan Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı 20 yıllığına kiraya verildi.
İstanbul’un ikinci havalimanı Sabiha Gökçen’e en yüksek teklifi 1 milyar 932 milyon avro ile Limak İnşaat OGG verdi. 14 saat süren ihalenin sonunda Limak- GMR Infrastructure- Malaysia Airport Holding Berhad Ortak Girişim Grubu, 20 yıllığına havalimanını işletme hakkını elde etti
ANKARA - Yap-işlet-devret yöntemiyle yaptırılacak İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı yeni dış hatlar binası ve ilave tesislerinin 20 yıllığına işletme hakkını, Hintli ve Malezyalı ortaklarıyla ihaleye giren Fenerbahçe Asbaşkanı Nihat Özdemir aldı. İstanbul’un ikinci havalimanına en yüksek teklifi, 37’inci turun sonunda 1 milyar 931 milyon avro ile Limak İnşaat- GMR Infrastructure- Malaysia Airport Holding Berhad Ortak Girişim Grubu verdi. 14 saat süren maraton gibi bir ihalenin sonunda, ihale komisyonu en yüksek teklifi veren Limak İnşaat OGG’den 10 milyon avroluk bir artırım daha istediyse de grup teklifini 1 milyon avro yükselterek 1 milyar 932 milyon avroya çıkardı. Beş firmanın yarıştığı ve dün sabah saat 10’da başlayan işletme sözleşmesi ihalesi yöntemi ve uzunluğuyla herkesi şaşkına çevirdi. Savunma Sanayi Müşteşarlığı’nda yapılan ihalenin ilk aşamasında, beş ortak girişim grubuna ait dış teklif zarfları açıldı. Daha sonra belgelerin tamam olup olmadığı kontrol edilmeye başlandı. Öğleye kadar bu işlem sürdü.
Teknik inceleme 9.5 saat sürdü
Bu sürecin tamamlanmasının ardından, teknik olarak belgeleri eksiksiz olan gruplarla basına kapalı ’pazarlık görüşmesine’ geçilecekti. Fakat ihaleye kabul edilen beş konsorsiyumun teknik yeterlilik incelemesi 9.5 saatte tamamlandı. Bu nedenle pazarlık görüşmeleri gecenin ilerleyen saatlerine kaldı. Çok çetin geçen ihalede son ikiye Fenerbahçe Asbaşkanı Nihat Özdemir’in Limak İnşaat A.Ş., GMR Infrastructure L.T.D, Malaysia Airport Holding Berhad Ortak Girişim Grubu ile Antalya Havalimanı işletmesini kazanan İbrahim Çeçen’in İçtaş İnşaat A.Ş., Fraport AG Frankfurt Airport Services Ortak Girişim Grubu kaldı. 35. turda rakam 1 milyar 921 milyon avroya ulaştı. 36. turda iki grubun yarışı sürdü ancak 37. turda Limak İnşaat OGG 1 milyar 931 milyon avro ile ipi gögüsledi. 15. turda TAV-Esas Holding (1 milyar 540 milyon avro), 22. turda Makyol konsorsiyumu, (1 milyar 750 milyon avro), 32. turda Çukurova Grubu konsorsiyumu (1 milyar 871 milyon avro) ile çekildi.
TAV: Katma değer yaratmaz
Nihai pazarlık aşamasında konsorsiyumlar tekliflerini kapalı zarfların içinde komisyona sundu. Komisyon her turda sadece en yüksek fiyat veren konsorsiyumu açıkladı. İhalede teklifler avro üzerinden ve KDV hariç bir şekilde iletildi. Ali Sabancı’nın Esas Holding’iyle ihaleye katılan TAV’ın İcra Kurulu Başkanı Sani Şener, "Sabiha Gökçen ihalesinde gelinen fiyat, katma değer yaratacak rakamı aştı. Bu nedenle ihaleye devam etmemizde yarar kalmamıştı. Bu işin bedeli en fazla 1.5 milyar avrodur. Bunun üzerindeki rakam doğru olmazdı" dedi. Şener, TAV ve Esas Holding, 15. turdaki 1.5 milyar avroyu geçen yatırım tutarıyla birlikte İstanbul Atatürk Havalimanı için ödenecek rakama eşit bir fiyata ulaşıldığını söyledi. Şener, "Bu rakamlar içinde çekildiğimiz 1 milyar 540 milyon avro son rakamdı. Bize göre bu rakamlarla Sabiha Gökçen fizibıl olmaktan çıkmıştır" dedi.
Bedel Petkim’i geçti
Antalya Havalimanı ihalesinde, Alman Fraport-IC Holding ortaklığı, 2 milyar 371 milyon avro bedelle işletme hakkını 17 yıl 3 ay 17 günlüğüne almıştı. Bu bugüne kadarki en yüksek rakamdı. Geçen hafta yapılan ve Kazak ve Rus konsorsiyumun 2 milyar 50 milyon dolarla yani 1.5 milyar avroya yüzde 51’ini kazandığı Petkim ihalesi Sabiha Gökçen’in gerisinde kaldı.
SSM’nin hiç tecrübesi yok
Bugün kadar havalimanı işletme ihalelerini hep Devlet Hava Meydanları İşletmeleri yaptı. Sabiha Gökçen’in sahibi ve işletmecisi olan Savunma Sanayi Müsteşarlığı (SSM) tarihinde ilk kez böyle bir ihale tertip etti. 2001’de açılan Sabiha Gökçen’i 20 yıl süreyle işletecek firmanın, yolcu kapasitesini yılda 10 milyon yolcuya çıkarması bekleniyor. İhaleyi kazanan firma 350 milyon dolar yatırım yapacak.
Tuvalet molasına görevli eşlik etti
Savunma Sanayi Müsteşarlığı İhale Komisyonu salonda sıkı kurallar uyguladı. Katılımcılar salonda sabah saat 10’da hazır bulundu. Sigara içmek yasak. Sürekli çay kahve servisi yapıldı. Yemek olarak öğle döner, akşam salam ve kaşarlı sandviç ikramı yapıldı.
İhalede fiyat artırma aralığı belirlenmedi, serbest bırakıldı. 14. turda fiyat artırma aralığı 5 milyon avroya çıktı.
İhalenin uzadığını düşünen komisyon 27. turda fiyat artırma aralığını 10 milyon avroya çıkardı. Teklifler açık zarfla ihale komisyonuna iletildi. Acil ihtiyaçlar güvenlik görevlileri nezaretinde gerçekleştirildi. Pazarlık tekliflerinde salondan çıkmak yasaklandı.
İçtaş İnşaat A.Ş.’nin patronu İbrahim Çeçen’in Antalya Havalimanı işletmesinde ortak olduğu, Fraport AG Frankfurt Airport Services Worldwide’nın Alman kadın yöneticisi ihaleye kırık ayak bileğiyle katıldı. Alman yönetici, koltuk değnekleri ve tekerlekli sandalyeyle ihalede yer aldı.
İhalede turlar arasında Limak’ın sahibi Nihat Özdemir ile Akfen’in patronu Hamdi Akın birbirlerinin rakamlarını şakalaşarak karşıladı. Hamdi Akın, 5. turda rakamı 1 milyar 320’dan, 1 milyar 355 çeken Özdemir’e ’Helal olsun’ dedi. İhalenin başından sonuna kadar konsorsiyumlaraa bağlı şirketlerinin patronları bazında katılım gerçekleşti. Mehmet Emin Karamehmet, Hamdi Akın, Nihat Özdemir, Ali Sabancı, İbrahim Çeçen, Mehmet Cengiz ihalenin başından sonuna kadar salondan ayrılmadı.
İhalede ilk 9.5 saatte ilk 12 koli tutan teklifler katılımcıların huzurunda komisyon tarafından incelendi. Pazarlık turları Çukurova’ın verdiği 945 milyon avrodan saat 19.55’te başladı. Komisyon teklifleri incelerken, İbrahim Çeçen gazetecilerle sohbetinde pazarlık sırasında salonun basına kapalı olmasının kendileri için daha iyi olacağını söyledi. Daha sonra komisyon, görüşmeleri basına açtı.
Nefes kesen ihalede hangi konsorsiyumlar çarpıştı?
Katılımcıların 1 milyon avro geçici teminat gösterdiği ihaleye şu gruplar katıldı:
TAV Havalimanları Holding A.Ş-Esas Holding A.Ş Ortak girişim grubu
Limak İnşaat AŞ.- GMR Infrastructure Ltd- Malaysia Airport Holding Berhad Ortak Girişim Gurubu
İçtaş İnşaat A.Ş.-Fraport AG Frankfurt Airport Services Worldwide Ortak Girişim Grubu
Çukurova Holding A.Ş.-Julius Meinly Investment-N.V. Aeroporto Di Venezia Marco Polo Save SPA Ortak Grişim Grubu
Mak-Yol İnşaat A.Ş. - ETİ Bakır A.Ş.-Airport Property Management Group Ortak Girişim Grubu