Erdemir, Zincirlikuyu arazisi ve Petkim gibi büyük özelleştirmelerde boy gösteren Fenerbahçeli Nihat Özdemir, sonunda tarihe geçen ihalelerden birini aldı Sabiha Gökçen Havalimanı ihalesini kazanan Limak’ın patronu Özdemir, ’Büyüyen Türkiye’de pay almak için ihalede 1.9 milyar avroya çıktık’ dedi
RADİKAL - ANKARA - Erdemir ve Petkim gibi büyük özelleştirme ihalelerinde havlu atan Limak, Sabiha Gökçen Havalimanı işletme hakkı devir ihalesini 1 milyar 932 milyon avroya kazanarak devler ligine adım attı. İhalede oluşan fiyat karşılık açısından sorgulanırken, Limak Başkanı Nihat Özdemir, "Pahalı değil, fiyat belirlediğimiz üst sınırda kaldı" dedi.
İhaleden çekilen TAV’ın İcra Kurulu Başkanı Sani Şener ise yükselen fiyatı kârlı bulmadıkları için ihaleden çekildiklerini açıkladı. Üç yıl öncesine kadar koyunların otladığı, ucuz uçak bileti satan Pegasus’un önderliğinde ilgi odağı haline gelen Sabiha Gökçen Havalimanı’, önceki gün yapılan ihaleyle 20 yıllığına özel sektöre bırakıldı.
İhale tecrübesi yüksek
700 milyon dolar yatırım maliyetiyle 2001’de tamamlanan havalimanının 20 yıllık işletme hakkı 1 milyar 932 milyon avro bedelle Limak İnşaat, Hintli GMR Infrastructure Ltd. ve Malezyalı Malasia Airport Holding Berhad şirketlerinin oluşturduğu Ortak Girişim Grubu kazandı. Limak bu ihaleyle özelleştirme liginde devler listesine girdi. Limak, daha önce yapılan ve 2 milyar 770 milyon dolara Oyak’a satılan Erdemir, 800 milyon dolara Zorlu Grubu’na giden Karayolları arazisiyle 2 milyar 50 milyon dolara Kazakların kazandığı Petkim ihalelerinden çekilmiş, iki çimento fabrikasıyla Tekel Alkollü İçkiler ihalesini kazanmıştı.
Ödeme dördüncü yıl
Limak, Mersin ve İzmir Emekli Sandığı otelleri ihaleleriyle de ilgilenip özelleştirmeden Ergani, Van ve Gaziantep çimento fabrikalarını almıştı. Limak Holding havalimanı ihalesine ise ilk kez katıldı. Havacılık sektöründeki inşaat çalışmalarıyla tanınan Limak, Sabiha Gökçen Havalimanı’nın işletmeciliğine adım atarken, TAV ve İçtaş’ın ardından Türkiye’nin üçüncü büyük havaalanı işletmeciliğine aday oldu. İhalede TAV fiyat 1 milyar 540 milyon avro seviyesindeyken çekilirken, İçtaş fiyatını 1 milyar 921 milyon dolara kadar çıkardı.
1 milyar 932 milyon dolarlık liman işletme bedeli dördüncü yıldan itibaren ödenmeye başlanacak. Ödemeler dört yıl 76.5 milyon avro, sonraki dört yıl 95.6 milyon avro, sonraki beş yıl 114.8 milyon avro, son beş yılda ise yıllık 133.9 milyon avroluk taksitlerle tamamlanacak. Konsorsiyum 1 milyar 932 milyon avronun yanı sıra yüzde 18 KDV (348 milyon avro) ödeyecek .
Özdemir, "Atatürk Havalimanı yakında ihtiyaçlara yanıt veremeyecek. Büyüyen Türkiye’de pay almak için 1.9 milyar avro kadar çıktık" dedi.
Limak’ın payı yüzde 40
Özdemir, Sabiha Gökçen ihalesini kazanan konsorsiyumda paylarının yüzde 40 olduğunu açıkladı. Hindistanlı ortağının yüzde 40, Malezyalı ortağının da yüzde 20’lik payı bulunduğunu söyleyen Özdemir, ihalede ortaya çıkan rakamın yüksek olduğuna ilişkin yorumları değerlendirdi. Özdemir, "Biz hesabımızı yaptık. Atatürk Havalimanı yakında ihtiyaçlara yanıt veremeyecek duruma gelecek. Büyüme potansiyeli bulunmuyor. İstanbul’un yeni bir havaalanına ihtiyacı var. Bu doğrultuda hesabımızı yaptık, gelişen, büyüyen Türkiye’de payımızı almak için bu rakama kadar çıktık. Sabiha Gökçen Havalimanı’nı 250 milyon dolarlık yatırımla en geç 2014 yılında 10 milyon kapasiteli havalimanı haline getireceğiz. Havalimanına otel yapmayı planlıyoruz. Mevcut dış hatlar limanını iç hatlar terminaline çevireceğiz. Yeni dış hatlar terminali inşa edeceğiz. Sabiha Gökçen’i İstanbul’un çok ihtiyacı olan iyi bir havalimanı haline getireceğiz" dedi.
Limak İnşaat olarak zaten bir çok havaalanının yapımını gerçekleştirdikleri ifade eden Özdemir, Hintli ortakları GMR’nin Yeni Delhi Havalimanı’nı işlettiğini, Haydarabad Havalimanı’nı ise işletmek üzere yapımını sürdürdüğünü söyledi. Özdemir Malezyalı ortaklarının ise zaten dünyaca meşhur bir havalimanı işletmecisi olduğunu vurguladı.
Rekor fiyat tartışması
Savunma Sanayi Müsteşarlığı tarafından gerçekleştirilen ihaleye başkanlık yapan Mete Aslan, 1 milyar 932 milyon avroluk teklifin 2 milyar 633 milyon 123 bin dolara denk geldiğini belirtti. Aslan, havalimanından elde edilecek gelirin savunma sanayinin geliştirilmesi ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin modernizasyonu projelerinde kullanılmak üzere Savunma Sanayi Fonu’na aktarılacağını, 20 yılın sonunda da havalimanını işler bir şekilde teslim alacaklarını ifade etti. İstanbul Atatürk Havalimanı 3 milyar dolara, Antalya Havalimanı 3 milyar 197 milyon dolara devredilmişti.
’Bodrum’u da yükseltir’
Söz konusu ihalelerin komisyonlarında başkan olarak görev yapan DHMİ yetkilisi Funda Ocak, Sabiha Gökçen Havalimanı ihalesini başından sonuna kadar izledi. İhaleyi çok başarılı bulan ve gelinen rakamın da çok iyi olduğunu söyleyen Ocak, gazetecilerin "Rekor kırıldı mı" sorusuna ’hayır’ yanıtını verdi. Ocak, ihaleleri kendi içinde değerlendirmek gerektiğine, Sabiha Gökçen’de ödemelere üç yıl sonra başlanacağına, buna karşılık Antalya’da paranın yüzde 25’inin peşin ödeneceğine işaret etti. Ocak, ayrıca Sabiha Gökçen için 250 milyon avro yatırım yapılacakken, Antalya’da ilk etapta 100 milyon, beş yıllık sürede de 600 milyon avroluk yeni yatırım yapılacağını belirtti. Ocak, son iki ihalede gerçekleşen fiyatların ekimde yapılması planlanan Milas-Bodrum Havalimanı ihalesini de olumlu etkileyeceğini söyledi. Limak Başkan Yardımcısı Sezai Bacaksız da, Sabiha Gökçen’den sadece yolcu başına gelir elde etmeyeceklerini, yer hizmetleri gibi gelirleri de dikkate almak gerektiğini söyledi.
Sabiha Gökçen’i bu üçlü yönetecek
LİMAK: Türkiye’nin son yıllarda yükselişe geçen inşaatçılık grubu. 1976’da kuruldu. İnşaat, enerji, turizm, çimento, teknoloji ve gıda alanında faaliyet gösteriyor. Bugüne kadar 4 milyar dolar tutarında iş tamamladı. GMR INFRASTRUCTURE: 1978’de kuruldu, Borsaya kote, piyasa değeri 5 milyar dolar. Havalimanı, enerji, yol başta altyapı alanında uzmanlaşmış bir şirket. Haydarabad’da yeni havalimanı projesi geliştiriyor. Mevcut limanlarla birlikte toplam yolcu kapasitesini ilk etapta 37, sonra 100 milyona çıkarmayı hedefliyor. MALASIA AIRPORT HOLDING BERHARD: 1999’da kuruldu. Asıl işi havalimanı işletmeciliği. 5 uluslararası, 16 yerel havalimanıyla 18 kısa pist 42 milyon yolcu kapasiteli havalimanı işletiyor. İşlettiği Kuala Lumpur 2006 ve 2006’da dünyanın en iyi havalimanı seçildi.
Ucuz uçuşlar bitecek mi?
Pegasus’un ardından THY başta olmak üzere yurtiçi ve yurtdışına ucuz uçak seferleri düzenleyen havayolu şirketlerinin gözdesi haline gelen Sabiha Gökçen Havalimanı’nın yüksek fiyatla ihalesinden sonra fiyat artırabileceği konuşulmaya başlandı. Limak Başkan Yardımcısı Sezai Bacaksız, ucuz uçuşların sona erip ermeyeceği kaygılarının gereksiz olduğunu, yolcu başına mevcut firmalardan alınan yurtdışı 12 avro ve yurtiçi 3 avroluk fiyatın değişmeyeceğini söyledi. Sezai Bacaksız, finansman konusunda sorun yaşamayacaklarını söyledi. Bu dönemde yabancı sermayenin Türkiye’ye çok büyük ilgi gösterdiğini, finansman konusunda hiçbir sıkıntı çekmeyeceklerini belirten Bacaksız, üç, dört yerli-yabancı bankayla görüşmelerin sürdürüldüğünü ifade etti.